[नोट- क्रांतिकारी कवि, गायक, अभिनेता और जन नाट्य मंडली के संस्थापक गद्दर का निधन केवल तेलंगाना ही देश के लिए अपूरणीय क्षति है। गद्दर की ओर से क्रांतिकारी आंदोलन के लिए किये गये सेवाओं को स्वर्ण अक्षरों में लिखा जाएगा। उनके गीत हमेशा लोगों के दिलों में बसे रहेंगे। इसी क्रम में गद्दर के निधन पर माओवादी प्रवक्ता जगन ने एक पत्र को मीडिया को जारी किया। कुछ कारणों के चलते विलंब से जगन के पत्र को तेलंगाना समाचार पाठकों के लिए तेलुगु पत्र का हिंदी अनुवाद प्रकाशित रहे हैं।]
सीपीआई माओवादी पार्टी की तेलंगाना राज्य समिति के प्रवक्ता कामरेड जगन ने कहा कि गद्दर की मौत क्रांतिकारी आंदोलन के लिए एक अपूरणीय क्षति है। उन्होंने क्रांतिकारी कवि गद्दर के निधन पर गहरा शोक व्यक्त किया। जगन ने गद्दर के परिवार के प्रति अपनी संवेदना व्यक्त की है। उन्होंने कहा कि गद्दर ने सामंतवाद विरोधी संघर्षों के संदर्भ में नक्सलबाड़ी और श्रीकाकुलम की भावना से गीतों, नाटकों, बुर्रा कथाओं और ओग्गु कहानियों के माध्यम से लोगों को जागरूक किया।
गद्दर की मौत पर माओवादी पार्टी की ओर से लिखा गया पत्र
गद्दर की मौत से हमें गहरा दुख पहुंचा है। उनके परिवार के प्रति हमारी संवेदनाएँ और सहानुभूति व्यक्त करते हैं। नक्सलबाड़ी और श्रीकाकुलम संघर्षों से प्रेरित होकर तेलंगाना में सामंतवाद-विरोधी संघर्षों के संदर्भ में गीतों, नाटकों, बुर्रा कथाओं और ओग्गुकथाओं के माध्यम से उत्पीड़ित लोगों को आंदोलन में एकजुट करने के लिए सीपीआई (एमएल) पार्टी ने एक सांस्कृतिक समूह का गठन किया। प्रारंभ में इसका निर्माण कला प्रेमियों और बाद में जन नाट्य मंडली (1972 ) का गठन किया। जन नाट्य मंडली के गठन में गद्दर की महत्वपूर्ण भूमिका रही हैं। 1972 से गद्दर का क्रांति सफर 2012 तक जारी रहा है। गद्दर चार दशकों तक पीड़ित लोगों के लिए खड़े रहे। भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी) पार्टी के एक सदस्य के रूप में गद्दर ने संस्कृति क्षेत्र में कार्य करते हुए क्रांतिकारी आंदोलन के निर्माण में महत्वपूर्ण योगदान दिया।
गद्दर 1972 से नक्सली के रूप में कार्य किया
1972 से 2012 तक गद्दर माओवादी पार्टी के सदस्य रहे हैं। उन्होंने जन नाट्य मंडली में गीतों, कहानियों और नाटकों के रूप में लोगों को लोक साहित्य के प्रति जागरूक करके सामंतवाद-विरोधी संघर्षों में लोगों को एकजुट करने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई। इस दौरान कई गीत लिखे हैं। उन्होंने थोड़े समय के लिए AILRC के सचिव के रूप में भी कार्य किया। उन्होंने शुरुआती दिनों से लेकर फिर से शुरू हुए तेलंगाना के लोकतांत्रिक आंदोलनों में भाग लिया। गद्दर ने फिर से शुरू हुए आंदोलन में तेलंगाना प्रजा फ्रंट के अध्यक्ष के रूप में काम किया। उन्होंने तेलंगाना आंदोलन के दौरान गीत भी लिखे है। लुटेरे शासकों के मुठभेड़ों और फर्जी मुठभेड़ों में मारे गए क्रांतिकारियों की लाशों को उनके परिजनों को सौंपने पर रोक लगाई थी। ऐसे समय में गद्दर ने कामरेडों के शवों को उनके परिजनों को सौंपने के लिए किये गये आंदोलन का नेतृत्व किया था। इसके साथ ही गद्दर ने 80 के दशक में चार साल तक भूमिगत रहे यानी दल का जीवन बिताया। सांस्कृतिक क्षेत्र की आवश्यकता को महसूस करते हुए पार्टी ने गद्दर को बाहर भेज दिया और जन नाट्य मंडली को विकसित किया।
संबंधित खबर :
1997 में गद्दर पर फायरिंग
चंद्रबाबू नायुडू के शासनकाल के दौरान जब राज्य में तेलुगु देशम पार्टी सत्ता में थी, तब क्रांतिकारी आंदोलन को खत्म करने के लिए क्रांतिकारी विरोधी ताकतों के साथ मिलकर ‘काला दल’ गिरोह का पुलिस द्वारा गठन किया गया था। उनके माध्यम से सार्वजनिक संगठनों में सक्रिय रूप से काम कर रहे कई क्रांतिकारियों की ‘काला दल’ ने बेरहमी से हत्या कर दी। उसी के अंतर्गत 1997 में गद्दर पर इसी काला दल गिरोह और पुलिस ने मिलकर फायरिंग की। उनके शरीर में पांच गोलियां घुस गई। फिर भी गद्दर हादसे से गद्दर बाल-बाल बच गये।
2012 में माओवादी पार्टी से गद्दर ने दे दिया इस्तीफा
तेलंगाना में उच्चस्तरीय वर्ग संघर्ष के दौरान जन नाट्य मंडली के गीतों से कई क्रांतिकारी, युवा, महिलाओं और पुरुषों को मंत्रमुग्ध करने वाले गद्दर ने पार्टी के नियमों के खिलाफ सत्तारूढ़ दलों से मुलाकात की। इसके चलते माओवादी पार्टी ने कारण बताओ जारी किया। इसके चलते गद्दर ने 2012 में पार्टी की सदस्यता से इस्तीफा दे दिया। पार्टी ने गद्दर के इस्तीफे को स्वीकार कर लिया। 2012 तक उत्पीड़ित लोगों के पक्ष में खड़े रहने वाले गद्दर ने बाद में बुर्जुआ संसद का रास्ता चुना।
गद्दर के निधन की खबर मीडिया के ज़रिए हुई
6 अगस्त को हमने मीडिया के माध्यम से सुना कि गुम्मडी विट्ठल राव उर्फ गद्दर का दिल के असफल ऑपरेशन के बाद निधन हो गया। उनके निधन से सभी लोगों को दुख हुआ। गद्दर को नहीं जानने वाला देश में कोई व्यक्ति नहीं हैं। गद्दर की मौत से हमें गहरा दुख पहुंचा है। हम गद्दर के परिवार के प्रति गहरी संवेदनाएँ और सहानुभूति व्यक्त कर रहे हैं। गद्दर ने नक्सलबाड़ी और श्रीकाकुलम संघर्षों से प्रेरित होकर सीपीआई (एमएल) पार्टी ने तेलंगाना में सामंतवाद-विरोधी संघर्षों के संदर्भ में गीतों, नाटकों, बुर्रा कथाओं और ओग्गुकथाओं के माध्यम से उत्पीड़ित लोगों को आंदोलन में एकजुट करने के लिए एक सांस्कृतिक समूह जन नाट्य मंडली का गठन किया था। प्रारंभ में इसका निर्माण कला प्रेमियों और बाद में 1972 में जन नाट्य मंडली के रूप में स्थापित किया गया।
गद्दर 40 साल तक उत्पीड़ित लोगों के साथ खड़े रहे
जन नाट्य मंडल के गठन में गद्दर की अहम भूमिका रही हैं। 1972 से गद्दर का क्रांतिकारी प्रस्थान शुरू हुआ और 2012 तक जारी रहा है। लगभग चार दशकों तक पीड़ित लोगों के साथ गद्दर खड़े रहे। भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी) के पार्टी सदस्य के रूप में कार्य करते हुए संस्कृति के क्षेत्र में कार्य किया। साथ ही क्रांतिकारी आंदोलन के निर्माण में महत्वपूर्ण योगदान दिया। 1972 से 2012 तक माओवादी पार्टी के सदस्य रहे। उन्होंने जन नाट्य मंडली में गीतों, कहानियों और नाटकों के रूप में लोगों को लोक साहित्य के प्रति जागरूक करके सामंतवाद-विरोधी संघर्षों में लोगों को एकजुट करने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई। अनेक गीत लिखे है। गद्दर कुछ समय तक AILRC के सचिव के रूप में भी कार्य किया। उन्होंने शुरुआती दिनों से लेकर दूसरे आंदोलन के दौर तक तेलंगाना के लोकतांत्रिक आंदोलनों में भाग लिया। दूसरे दौर के आंदोलन में तेलंगाना प्रजा फ्रंट के अध्यक्ष के रूप में कार्य किया।
मुठभेड़ों में मारे गए नक्सलियों के शवों के लिए
गद्दर ने तेलंगाना आंदोलन के दौरान भी गीत लिखे और गाये। लुटेरे शासकों द्वारा मुठभेड़ों और फर्जी मुठभेड़ों में मारे गए क्रांतिकारियों की शवों को उनके परिजनों को सौंपने के लिए किये गये आंदोलन का गद्दर ने नेतृत्व किया। 80 दशक में चार साल तक भूमिगत भी रहे। सांस्कृतिक मंच की आवश्यकता को महसूस करते हुए माओवादी ने गद्दर को बाहर भेजा और जन नाट्य मंडली को विकसित किया।
– जगन, प्रवक्ता तेलंगाना राज्य समिति, सीपीआई (माओवादी)
संबंधित खबर:
గద్దర్ మరణం విప్లవోద్యమానికి తీరని లోటు : మావోయిస్టు జగన్
గద్దర్ మరణం విప్లవోద్యమానికి తీరని లోటు అన్నారు సీపీఐ మావోయిస్టు పార్టీ తెలంగాణ రాష్ట్ర కమిటీ అధికారప్రతినిధి జగన్. అతని మరణం పట్ల సంతాపం వ్యక్తం చేశారు ఆయన. గద్దర్ కుటుంబానికి సానుభూతి వ్యక్తం చేశారు జగన్. నక్సల్బరీ, శ్రీకాకుళం స్పూర్తితో భూస్వామ్య వ్యతిరేక పోరాటాల నేపధ్యంలో పాటలు, నాటికలు, బుర్ర కథలు, ఒగ్గు కథల ద్వారా ప్రజలను చైతన్యవంతులను గద్దర్ చేశారన్నారు ఆయన.
గద్దర్ మరణంపై మావోయిస్టు పార్టీ రాసిన లేఖ
గద్దర్ మరణం మమ్మల్ని తీవ్రంగా భాదకు గురి చేసింది. మా సంతాపాన్ని, కుటుంబానికి మా సానుభూతి తెలియ జేస్తున్నాము. నగ్జల్బరి, శ్రీకాకులం పోరాటాల ప్రేరణతో తెలంగాణలో భూస్వామ్య వ్యతిరేక పోరాటాల నేపధ్యంలో పాటలు, నాటికలు, బుర్ర కథలు, ఒగ్గు కథల ద్వారా పీడిత ప్రజలను చైతన్య పరిచి ఉద్యమాల్లో సమీకరించాడానికి సిపిఐ (ఎంఎల్) పార్టీ సాంస్కృతికి బృంధాన్ని ఏర్పర్చింది. మొదట్లో ఆర్ట్స్ లవర్స్ ఆతరువాత 1972లో జన నాట్య మండలిని నిర్మించింది. జన నాట్య మండలి ఏర్పాటులో గద్దర్ కృషి వుంది. 1972 నుండి గద్దర్ విప్లవ ప్రస్థానం మొదలై 2012 వరకు కొనసాగింది. 4 దశబ్దాలు పీడిత ప్రజల ప్రక్షాన నిలబడ్డాడు. భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ (మావోయిస్టు)లో పార్టీ సభ్యుడిగా సాంస్కృతి రంగంలో పనిచేస్తూ. విప్లవోద్యమ నిర్మాణంలో విశేష కృషి చేశాడు.
గద్దర్ 1972 నుంచి నక్సలైట్ గా
1972 నుండి 2012 దాకా మావోయిస్టు పార్టీ సభ్యుడిగా కొనసాగాడు. తను జన నాట్య మండలిలో ప్రజల సాహిత్యాన్ని పాటల రూపంలో, కథల రూపంలో, నాటకల రూపంలో ప్రజలను చైతన్య పరుస్తూ భూస్వామ్య వ్యతిరేక పోరాటాల్లో కదలించడలో తను కీలక పాత్ర పోషించాడు. అనేక పాటలు రచించారు. AILRC కార్యదర్శిగా కూడా కొద్ది కాలం పని చేశాడు. తెలంగాణ ప్రజా స్వామిక ఉద్యమాల్లో తొలి నాళ్ల నుండి మలి దశ వరకు పాల్గొన్నాడు. మలి దశ ఉద్యమంలో తెలంగాణ ప్రజా ఫ్రంట్ అధ్యక్షుడిగా పని చేశాడు. తెలంగాణ ఉద్యమం సమయంలో కూడా పాటలు రాశాడు. దోపిడి పాలకులు ఎన్ కౌంటర్ లలో, బూటకపు ఎన్ కౌంటర్లలో మరణించిన విప్లవ కారుల శవాలను తమ కుటుంబాలకు చేరకుండా. చేసిన సందర్భంలో శవాల స్వాధీన ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించాడు. 80 దశకంలో నాలుగు సంవత్సరాలు దళం జీవితం కొనసాగించాడు. సాంస్కృతి రంగం యొక్క అవసరాన్ని పార్టీ గుర్తించి తనను బయటకు పంపి జన నాట్య మండలిని అభివృద్ధి చేసింది.
ఇది కూడా చదవండి
1997లో గద్దర్ పై కాల్పులు
దోపిడి పాలక వర్గ తెలుగు దేశం పార్టీ రాష్ట్రంలో అధికారంలో వుండగా చంద్ర బాబు హయాంలో విప్లవోద్యమాన్ని నిర్మూలించడానికి విప్లవ ప్రతిఘాతుక శక్తులతో నల్ల దండు ముఠాలను పోలీసుల ద్వారా ఏర్పర్చింది. వీరి ద్వారా ప్రజా సంఘాల్లో క్రియా శీలంగా పని చేస్తున్న అనేక మంది విప్లవ కారులపై నల్ల దండు ముఠాలతో కౄరమైన హత్యలు చేయించారు. అందులో భాగంగానే 1997లో గదర్ పై కూడా నల్లదండు ముఠా, పోలీసులు కలిసి గద్దర్ పై కాల్పులు చేశారు. ఐదు తూటాలు శరీరంలో దూసుకెళ్ళి ప్రాణ ప్రాయ స్థితి నుండి బయట పడినాడు.
2012లో మావోయిస్టు పార్టీకి రాజీనామా చేసిన గద్దర్
తెలంగాణలో ఉన్నత స్థాయిలో కొనసాగుతున్న వర్గ పోరాటంలో ఎంతో మంది విప్లవ ప్రజానీకాన్ని, యువతి, యువకులను జన నాట్య మండలి పాటలతో ఉర్రూతలూగించిన గద్దర్ చివరి కాలంలో పార్టీ నింబంధనవళికి విరుద్ధంగా పాలక పార్టీలతో కలువడంతో మా పార్టీ షోకాజ్ నోటీస్ ఇచ్చింది. దీనితో 2012లో పార్టీ సభ్యత్వానికి రాజీనామ చేశాడు. దాన్ని మా పార్టీ ఆమోదించింది. 2012 వరకు పీడిత ప్రజల పక్షాన నిలిచిన గద్దర్ ఆతరువాత బూర్జువా పార్లమెంట్ మార్గాన్ని ఎంచుకున్నాడు.ʹʹ అని జగన్ తన ప్రకటనలో పేర్కొన్నారు.
గద్దర్ మరణం మీడియా ద్వారా
6వ తేదిన గుమ్మడి విఠల్ రావు గద్దర్, గుండెకు ఆపరేషన్ ఫెయిల్ అయి మృతి చెందినట్లు మీడియా ద్వారా విన్నాము. తన మరణం రాష్ట్ర ప్రజలందరికి ఆవేదనను కలిగించింది. గద్దర్ అంటే దేశంలో, రాష్ట్రంలో తెలియని వారు వుండరు. గద్దర్ మరణం మమ్మల్ని తీవ్రంగా భాదకు గురి చేసింది. మా సంతాపాన్ని, కుటుంబానికి మా సానుభూతి తెలియ జేస్తున్నాము. నగ్జల్బరి, శ్రీకాకులం పోరాటాల ప్రేరణతో తెలంగాణలో భూస్వామ్య వ్యతిరేక పోరాటాల నేపధ్యంలో పాటలు, నాటికలు, బుర్ర కథలు, ఒగ్గు కథల ద్వారా పీడిత ప్రజలను చైతన్య పరిచి ఉద్యమాల్లో సమీకరించాడానికి సిపిఐ (ఎంఎల్) పార్టీ సాంస్కృతికి బృంధాన్ని ఏర్పర్చింది. మొదట్లో ఆర్ట్స్ లవర్స్ ఆతరువాత 1972లో జన నాట్య మండలిని నిర్మించింది.
గద్దర్ 40 ఏళ్లుగా పీడిత ప్రజల ప్రక్షాన నిలబడ్డాడు
జన నాట్య మండలి ఏర్పాటులో గద్దర్ కృషి వుంది. 1972 నుండి గద్దర్ విప్లవ ప్రస్థానం మొదలై 2012 వరకు కొనసాగింది. 4 దశబ్దాలు పీడిత ప్రజల ప్రక్షాన నిలబడ్డాడు. భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ (మావోయిస్టు)లో పార్టీ సభ్యుడిగా సాంస్కృతి రంగంలో పనిచేస్తూ. విప్లవోద్యమ నిర్మాణంలో విశేష కృషి చేశాడు. 1972 నుండి 2012 దాకా మావోయిస్టు పార్టీ సభ్యుడిగా కొనసాగాడు. తను జన నాట్య మండలిలో ప్రజల సాహిత్యాన్ని పాటల రూపంలో, కథల రూపంలో, నాటకల రూపంలో ప్రజలను చైతన్య పరుస్తూ భూస్వామ్య వ్యతిరేక పోరాటాల్లో కదలించడలో తను కీలక పాత్ర పోషించాడు. అనేక పాటలు రచించారు. AILRC కార్యదర్శిగా కూడా కొద్ది కాలం పని చేశాడు. తెలంగాణ ప్రజా స్వామిక ఉద్యమాల్లో తొలి నాళ్ల నుండి మలి దశ వరకు పాల్గొన్నాడు. మలి దశ ఉద్యమంలో తెలంగాణ ప్రజా ఫ్రంట్ అధ్యక్షుడిగా పని చేశాడు.
ఎన్ కౌంటర్ లలో మరణించిన నక్సల్స్ శవాల కోసం
తెలంగాణ ఉద్యమం సమయంలో కూడా పాటలు రాశాడు. దోపిడి పాలకులు ఎన్ కౌంటర్ లలో, బూటకపు ఎన్ కౌంటర్లలో మరణించిన విప్లవ కారుల శవాలను తమ కుటుంబాలకు చేరకుండా. చేసిన సందర్భంలో శవాల స్వాధీన ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించాడు. 80 దశకంలో నాలుగు సంవత్సరాలు దళం జీవితం కొనసాగించాడు. సాంస్కృతి రంగం యొక్క అవసరాన్ని పార్టీ గుర్తించి తనను బయటకు పంపి జన నాట్య మండలిని అభివృద్ధి చేసింది.
– జగన్, అధికార ప్రతినిధి,
తెలంగాణ రాష్ట్ర కమిటీ,
సిపీఐ (మావోయిస్ట్)